Çekişmeli boşanma davası, eşlerden birinin boşanmak istememesi veya her iki tarafın boşanmak istese dahi boşanmaya ilişkin hususlarda, velayet, nafaka, tazminat gibi konularda anlaşamaması durumunda açılan dava türüdür. Türk Medeni Kanunu’na göre, davacı tarafın iddialarını hukuka uygun delillerle ispatlamak zorunda olduğu, tanıkların dinlendiği ve bilirkişi incelemelerinin yapıldığı bu süreç, anlaşmalı boşanmaya göre daha uzun ve karmaşık bir hukuki mücadeleyi gerektirir.
İstanbul’da faaliyet gösteren Mermercioğlu Hukuk Bürosu olarak, bu zorlu süreçte müvekkillerimizin haklarını korumak için 2026 güncel Yargıtay kararları ışığında hazırladığımız bu kapsamlı rehberi dikkatinize sunuyoruz.
⭐️ Avukat olmadan boşanma davası açabilir miyim? ile ilgili yazımızı okuyarak bu konularda kendiniz de bilgi sahibi olabilirsiniz.
1. Çekişmeli Boşanma Sebepleri Nelerdir?
Türk Medeni Kanunu, boşanma sebeplerini “Özel” ve “Genel” olmak üzere ikiye ayırır. Hangi sebebe dayanarak dava açtığınız, davanın kaderini ve ispat yükümlülüğünü doğrudan etkiler.
A. Özel Boşanma Sebepleri (Somut Olaylar)
Bu sebeplerin varlığı ispatlandığında, hakim ayrıca “evlilik birliğinin sarsılıp sarsılmadığını” araştırmaz, doğrudan boşanmaya karar verir.
- Zina (Aldatma): Eşlerden birinin sadakat yükümlülüğünü ihlal etmesidir.
- Hayata Kast ve Pek Kötü Muamele: Eşe fiziksel şiddet uygulamak veya canına kastetmek.
- Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme: Küçük düşürücü suçlar işlemek.
- Terk: Eşin haklı bir sebep olmaksızın ortak konutu terk etmesi (En az 6 ay).
- Akıl Hastalığı: İyileşmesi imkansız akıl hastalığı.
B. Genel Boşanma Sebebi (Şiddetli Geçimsizlik)
Halk arasında “şiddetli geçimsizlik” olarak bilinen, kanundaki adıyla “Evlilik Birliğinin Temelden Sarsılması” (TMK m. 166/1). Hakaret, ilgisizlik, güven sarsıcı davranışlar bu kapsama girer.
2. Çekişmeli Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Boşanma sürecinin resmi olarak başlaması için yetkili mahkemeye başvurulması gerekir. Usul hataları davanın reddedilmesine neden olabilir.
- Görevli Mahkeme: Aile Mahkemesi (Bulunmayan yerlerde Asliye Hukuk).
- Yetkili Mahkeme: Eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son 6 aydır birlikte oturdukları yer mahkemesi. (Örneğin: Beşiktaş’ta yaşıyorsanız İstanbul Çağlayan Adliyesi yetkilidir).
- İşlem: Hazırlanan dilekçe ile UYAP üzerinden dava açılır. Gerekli harçlar yatırıldıktan sonra boşanma davanıza esas numarası verilir.
3. Çekişmeli Boşanma Davası Dilekçesi Nasıl Yazılır?
Dava dilekçesi, boşanma davasının temelidir. HMK madde 119’a göre dava dilekçesinin içeriğinde bulunması gereken hususlara yer verilerek eksiksiz hazırlanmalıdır. Dilekçede iddia edilmeyen bir olay, daha sonra ileri sürülemez.
Dilekçede Mutlaka Olması Gerekenler:
- Olayların kronolojik özeti (Ne zaman, nerede, ne oldu?).
- Hukuki sebepler (Zina, şiddet, geçimsizlik vb.).
- Deliller (Tanık isimleri, mesaj kayıtları, darp raporu vb.).
- Netice-i Talep: Boşanma isteği, velayet, nafaka miktarı, maddi-manevi tazminat tutarı.
4. Boşanma Davasında Hangi Deliller Geçerlidir?
Çekişmeli boşanma bir “ispat” davasıdır. İddiasını ispatlayamayan davayı kaybeder.
- WhatsApp/SMS: Aldatma, hakaret içeren mesajlar ve ekran görüntüleri.
- Tanık Beyanları: Olaylara bizzat şahit olanların anlatımları.
- Otel Kayıtları: Sadakatsizliğin ispatında resmi kayıtlar.
- Darp Raporu: Fiziksel şiddet iddialarında en güçlü delildir.
- Banka Kayıtları: Ekonomik şiddet ve mal kaçırma tespiti için.
- Sosyal Medya: Instagram/Facebook paylaşımları ve yer bildirimleri.
🛑 Gizli Ses Kayıtlarına Dikkat: Eşinizin haberi olmadan alınan ses veya görüntü kayıtları “hukuka aykırı delil” sayılabilir ve Türk Ceza Kanunu kapsamında suç teşkil edebilir. Ancak Yargıtay bazı durumlarda (ani gelişen olaylarda başka ispat imkanı yoksa) bunları kabul edebilmektedir. Bu konuda mutlaka Mermercioğlu Hukuk‘a danışınız.
5. Çekişmeli Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?
Süreç şu aşamalardan geçer ve ilk derece mahkemesinde ortalama 1.5 yıl ile 3 yıl arasında sürer:
- Dilekçeler Aşaması: Karşılıklı dilekçelerin verilmesi (3-4 ay).
- Ön İnceleme: Hakimin yol haritasını çizdiği ilk duruşma.
- Tahkikat: Tanıkların dinlendiği, bilirkişi incelemelerinin yapıldığı en uzun evre.
- Karar: Hakimin boşanmaya veya davanın reddine hükmettiği son aşama.
6. Çekişmeli Boşanma Davası Nasıl Düşer?
Her dava boşanma ile sonuçlanmaz. Aşağıdaki durumlarda dava düşebilir veya işlemden kalkabilir:
- Feragat (Vazgeçme): Davacı “Ben davamdan feragat ediyorum” derse dava düşer. Ancak dikkat: Feragat eden taraf aynı sebeplere dayanarak tekrar dava açamaz.
- Müracaata Kalma (Takipsizlik): Davacı duruşmaya gitmez ve davalı da “davayı takip etmiyorum” derse dosya işlemden kalkar. 3 ay içinde yenilenmezse dava açılmamış sayılır.
- Barışma: Eşler dava sürecinde barışırsa dava konusuz kalır.
- Ölüm: Eşlerden biri vefat ederse evlilik kendiliğinden sona erer, boşanma davası konusuz kalır.
7. Tazminat ve Nafaka Hakları
| Hak Türü | Kim Alabilir? | Şartı |
|---|---|---|
| Maddi Tazminat | Daha az kusurlu eş | Beklenen menfaatlerin kaybı. |
| Manevi Tazminat | Daha az kusurlu eş | Kişilik haklarına saldırı (Aldatma, dayak vb.) |
| Yoksulluk Nafakası | Ağır kusurlu olmayan | Boşanma ile yoksulluğa düşecek olmak. |
8. Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Müvekkillerimizden en sık gelen soruları ve yanıtlarını aşağıda derledik.
Hakim usulen “Boşanmakta kararlı mısınız?” ve “Barışma ihtimaliniz var mı?” diye sorar.
Delil durumuna göre değişmekle birlikte ortalama 4 ile 7 celse arasında sonuçlanır.
Evet, boşanma sebebinizi (kusuru) ispatlarsanız eşinizin isteyip istememesi sonucu değiştirmez, boşanma gerçekleşir.
Evet, aldatma (zina) ağır kusurdur. Aldatan eş, diğer eşe manevi tazminat ödemek zorunda kalabilir.
engellenebilir.
Zorunlu değildir ancak dava süreçleri özellikle çekişmeli boşanma davaları çok tekniktir. Süreleri kaçırmak veya yanlış beyanda bulunmak haklıyken haksız çıkmanıza neden olabilir. Bu nedenle uzman desteği şarttır.
Bu makale bilgilendirme amaçlıdır. Çekişmeli boşanma sürecinizi profesyonelce yönetmek ve strateji belirlemek için İstanbul ofisimizden randevu alabilirsiniz. Mermercioğlu Hukuk yanınızda.
